RYBNIK P+R

autor: Paweł Barczyk, Andrzej Duda
lokalizacja: Rybnik, Polska
projekt: 2023
zakres: koncepcja konkursowa, WYRÓŻNIENIE

Architektura obiektu poszukuje indywidualnego wyrazu z zastosowaniem klasycznych metod i materiałów (prefabrykacja) używanych przy realizacji garaży wielopoziomowych, jednakże nowatorsko zinterpretowanych i otwartych na nowoczesne technologie.

Budynek centrum przesiadkowego przy ul. Reymonta w Rybniku jest kompleksem zabudowy łączącym trzy funkcje: 1-garaż wielopoziomowy , 2-centrum przesiadkowe z peronami dla autobusów i 3-strefę zamkniętą-poczekalnię dla pasażerów z funkcjami uzupełniającymi i komercyjnym lokalem gastronomicznym.

Ponadto na piętrze w części zamkniętej znajduje się strefa socjalna dla kierowców z niezależnym bezkolizyjnym dojściem z zewnątrz od strony peronów. Ta cześć budynku posiada niewielkie podpiwniczenie przeznaczone na przyłącza, magazyny i pomieszczenia porządkowe. Wszystkie poziomy części zamkniętej budynku łączy wydzielona klatka schodowa i dźwig osobowy. Uwaga , zgodnie z sugestią inwestora autorzy zaprojektowali na ostatnim piętrze garażu strefę o powierzchni 400 m2, o podwyższonej wysokości w świetle (3m), która może być użytkowana elastycznie, w dwojaki sposób, może tam być strefa parkowania samochodów lub po niewielkiej adaptacji strefa biurowa, z niezależnym dojściem z dołu(schody winda), przeznaczona ewentualnie na siedzibę Zarządu Transportu Zbiorowego.

GARAŻ WIELOPOZIOMOWY
Parking mieści 454 miejsc postojowych w tym 21 dla osób niepełnosprawnych, 7 dla rodzin z dziećmi, 8 stanowisk ładowania elektrycznego i ok. 80 miejsc dla rowerów. Komfort i bezpieczeństwo dla użytkowników garażu uzyskano poprzez optymalny dobór wymiarów miejsc parkingowych, zwarte słupy, szerokie rampy podjazdowe i wysokiej jakości niezbędne wyposażenie. Parking wielopoziomowy zaprojektowano jako otwarty, który charakteryzuje się tym, że spełnia dwa
warunki: 1) całkowita powierzchnia otworów (na każdym poziomie) > 35 % całkowitej powierzchni ścian, 2) odległość między ścianami z otworami <100 m. Te dwa warunki zapewniają naturalną wentylację, co pozwala uniknąć nagromadzenia dymu i dodatkowego wzrostu temperatury bez stosowania mechanicznej wentylacji dymowej, która jest niezbędna w przypadku parkingu zamkniętego. Konstrukcję garażu zaprojektowano na prostokątnej siatce o wymiarach osiowych 16,3 m x 7,8 m,
pozwala to na otrzymanie trzech stanowisk samochodowych o wymiarach 5m x 2,5m, na moduł z dodatkowym trzydziestocentymetrowym zapasem. Szerokość przejazdu pomiędzy prostopadle ustawionymi stanowiskami wynosi 5,8m. Szerokość rampy podjazdowej o ruchu dwukierunkowym wynosi
7,5m. Wysokość kondygnacji garażowej w świetle wynosi 2,4 m do stropu i 2,2 m do belki. Stropy tworzą sprężone płyty TT grubości 40 cm o rozpiętości 16,3m w osiach i są pokryte antypoślizgową warstwą zabezpieczającą ze szczególnym uwzględnieniem ramp podjazdowych. Budynek posadowiony jest na żelbetowej płycie i fundamentowaniu pośrednim. Sztywność przestrzenną zapewniają monolityczne piony komunikacyjne klatek schodowych i wind. Dojazd i wyjazd z parkingu znajdują się przy ul. Młyńskiej. Dostępność i ewakuację zapewniają dojścia do budynku oraz dalej do klatek schodowych i dźwigów od ulic Młyńskiej, Jankowickiej i Reymonta. Rozmieszczenie wyjść z budynku spełnia wymogi przepisów przeciwpożarowych i zapewnia prawidłową cyrkulację osób pod względem funkcjonalnym. Układ przestrzenny zapewnia łatwość dostępu do wnętrza parkingu zarówno dla samochodów, rowerów jak i dla pieszych. Wypełnienie i zabezpieczenie otworów elewacji garażu i samą elewację tworzy kompozycja tłoczonych profili stalowych (drogowych) zamontowanych w układzie poziomym, co podkreśla i uwydatnia zasadniczą strukturę i proporcje budynku. Architektura obiektu prezentuje estetykę nowoczesnej infrastruktury technicznej jednocześnie odwołując się do historycznej architektury przemysłowej okręgu rybnickiego.

PERONY-CENTRUM PRZESIADKOWEGO
Przestrzeń przeznaczoną na perony przesiadkowe, dojazdy i miejsca postojowe dla autobusów zaprojektowano na poziomie terenu pod dwiema najwyższymi kondygnacjami parkingu w miejscu obejmującym dwa moduły konstrukcyjne obiektu ( 2×16,3m szerokość) i siedem i pół modułu ( 7,5×8,3m długość) . Wysokość przejazdu obejmuje dwie i pół kondygnacji parkingu i wynosi ok. 7m. Słupy usytuowane na środkowym peronie ze względu na wyboczenie posiadają odpowiednio większe wymiary (0,6x 1,0m). Zadaszona przestrzeń przesiadkowa posiada pięć pasów dla ruchu : dwa perony przesiadkowe po dwa stanowiska autobusowe, pas boczny postojowy dla kilku autobusów i dwa wolne pasy przejazdowe pomiędzy nimi. Zadaszone dojście do peronów znajduje się wzdłuż ul. Jankowickiej i stanowi naturalne przedłużenie przejścia przez ulicę Reymonta co wynika z układu przestrzennego tego skrzyżowania. Analiza zależności przestrzennych tego obszaru narzuca w sposób naturalny umieszczenie dwu poziomowego hallu poczekalni i głównego wejścia do centrum przesiadkowego właśnie w pobliżu tego skrzyżowania. Dzięki wysunięciu górnych kondygnacji garażu w tym miejscu tworzy się obszerny zadaszony plac przed wejściowy, który może odegrać istotną rolę dla zwiększenia funkcjonalności całego kompleksu zabudowy Rybnickiego Centrum Przesiadkowego.

HALL GŁÓWNY, FUNKCJE CZĘŚCI ZAMKNIĘTEJ
Asymetryczne umieszczenie hallu głównego wraz z poczekalnią, kasami i toaletami dla pasażerów, poza główną zaletą tego położenia w pobliżu skrzyżowania ulic Reymonta i Jankowickiej, pozwala na stworzenie funkcjonalnego trój podziału pawilonu i realizację niezależnych dojść do pozostałych ważnych grup funkcjonalnych takich jak pomieszczenia dla kierowców (na piętrze od strony ul. Młyńskiej), strefy Sali konferencyjnej ( na piętrze w części środkowej), przestrzeni komercyjnej
(kawiarni z niezależnym wejściem na parterze od strony ul. Młyńskiej). Zamknięta klatka schodowa wraz z windą umieszczona w 1/3 długości pawilonu zapewnia niezależne dojścia do poszczególnych stref budynku nawet w przypadku gdy , któreś z nich są zamknięte i nie użytkowane. Konstrukcja pawilonu jest wpisana w zasadniczą prefabrykowaną konstrukcję kompleksu. Izolacyjność cieplną i akustyczną zapewnia system ścian warstwowych , podłóg i sufitów ocieplanych od wewnątrz. Przegrody ocieplające wnętrze są oddzielone od głównej konstrukcji budynku i realizowane w postaci „pudeł” wmontowanych w moduły żelbetowych ram.

EKOLOGIA, ROŚLINY
Izolacyjność ścian, przeszkleń, stropodachów i podcieni pawilonu biurowego i poczekalni spełniają najwyższe standardy ochrony cieplnej. Dach posiada system odprowadzania wody deszczowej gromadzonej w celu jej wykorzystania do pielęgnacji zieleni. Zbiornik retencyjny (120m3) znajduje się na poziomie -1 pod placem przejazdowym obok peronów. Dach garażu jest jednocześnie pod-konstrukcją dla systemu paneli fotowoltaicznych (moc znamionowa 175 KW) i pasów zieleni dachowej w postaci łąki kwietnej i roślin płożących co zwiększa wymagany procent powierzchni biologicznie czynnej dla projektowanej działki – naturalne siedlisko owadów, pszczół itp. Południowa strona kompleksu stanowi urbanistyczne zamknięcie przestrzeni typowo mieszkaniowej. Elewacja południowa i częściowo zachodnia będą obsadzone zielenią w postaci pnączy i bluszczu posadzonych bezpośrednio na gruncie. Szczególnie przydatny może być Winobluszcz Trójklapowy, jest to bardzo silnie rosnące pnącze wyposażone w przylgi, którymi czepia się nawet gładkich powierzchni(np. szkła czy marmuru). Pędów nie są w stanie uszkodzić nawet silne i porywiste wiatry. Pnącze to może osiągać długość do 14 metrów.