DUBAJ

autorzy: Paweł Barczyk, Andrzej Duda
lokalizacja: Jarosławiec, Polska
projekt: 2024
zakres: koncepcja konkursowa
III Nagroda

Jarosławiecka plaża „Dubaj” wraz z naturalnym klifem jest miejscem o dużym znaczeniu turystycznym dla Wybrzeża Słowińskiego i znajduje się w Obszarze Chronionego Krajobrazu „Pas Pobrzeża na Zachód od Ustki”. Przestrzeń ta wymaga kontynuacji i rozwoju oraz szczególnie uważnych działań inwestycyjnych, zmierzających do umocnienia jej uznania jako turystycznego celu podróży, przy jednoczesnym zadbaniu o ochronę jej przyrodniczych walorów i naturalnego charakteru. Idea stworzenia nowej platformy widokowej wraz z zejściem nr 5 na plażę jest jednocześnie koniecznością funkcjonalną, wielkim wyzwaniem twórczym i konstrukcyjnym, oraz ogromną szansą na nową ikoniczną atrakcję turystyczną o charakterystycznej, zapamiętywalnej i fotogenicznej formie architektonicznej.

Cele ideowe

• Minimalna ilość środków wyrazu pozwalająca uzyskać maksymalny efekt spektakularności przestrzennej.
• Najlepsze możliwe walory użytkowo-funkcjonalne zgodne z zasadami inkluzywnego i uniwersalnego projektowania.
• Przeskalowanie przestrzenne obiektu jest celowe, pozwala mu zaistnieć w proporcjonalny sposób w bezkresie otoczenia plaży, klifu, morza i nieba.
• „Instagramowość” i pozytywna kontrowersyjność miejsca. Fotogeniczny, indywidualny i rozpoznawalny charakter pozwalający zaistnieć w mediach społecznościowych i tradycyjnych.
• Racjonalność i artyzm zawarte w formie, technologii i konstrukcji. Już sztuka czy jeszcze inżynieria?

Decyzje lokalizacyjne

Przyjęte przez organizatora konkursu wytyczne do projektowania pozostawiły dosyć dużą swobodę w decyzjach projektowych dotyczących konkretnej lokalizacji, formy oraz sposobu funkcjonowania obiektu. Naturalne piękno klifu, imponująca skala sztucznie stworzonej plaży oraz potrzeby funkcjonalno-użytkowe stały się głównymi czynnikami mającymi wpływ na decyzje projektowe kształtujące projektowany przez nas obiekt.

Potrzeba ochrony naturalnych walorów i roślinności klifu spowodowała, że zaczęliśmy szukać rozwiązań pozwalających na jak najmniejszy kontakt konstrukcji z terenem oraz jej lokalizację w miejscach dotychczas już zainwestowanych, wymagających jedynie dostosowania lub przebudowy, pozostawiając znaczną część terenu przeznaczonego pod inwestycję w jego oryginalnej formie z naturalną szatą roślinną. Planowana konstrukcja, mimo dużej pożądanej powierzchni użytkowej tarasów, szerokich dojść i zejść na plażę, ma około 510 m² powierzchni zabudowy. Jednak przez zastosowane rozwiązania przestrzenne i konstrukcyjne, jej bezpośrednie oparcie i posadowienie (ingerencję w teren) ograniczono do około 110 m².

Skwer na Klifie

Obszar przeznaczony w naszym projekcie na skwer ograniczyliśmy do strefy dotychczas użytkowanej jako przestrzeń buforowa, mająca charakter technicznej obsługi, między ulicą Nadbrzeżną a schodami – zejściem plażowym nr 5. W koncepcji zachowujemy istniejące dorodne drzewa. Ich układ dopełniony zostanie nowymi nasadzeniami drzew, które pozwolą stworzyć zielony parasol koron nad większością skweru, zapewniając tak pożądany w letnich miesiącach cień. Równolegle do ulicy, przy istniejącym szpalerze, zlokalizowano ogólnodostępne sanitariaty dla kobiet, mężczyzn i osób z niepełnosprawnościami. Prosta tynkowana forma obiektu przełamana będzie jedynie drewnianymi podcieniami wejściowymi. Większość powierzchni skweru stanowić będą trawniki wypoczynkowe. Niezbędne ciągi komunikacyjne wykonane będą jako powierzchnie żwirowane. Jedyną utwardzoną nawierzchnią będzie trakt szerokości 6,6 m wykonany ze szlifowanego betonu, prowadzący od ulicy wprost na główną platformę widokową. Na tej powierzchni usytuowane zostaną ławki oraz fontanna – w postaci źródełka z filtrowaną wodą pitną. Przy samej krawędzi klifu, zabezpieczonej barierkami, zaprojektowano dwa punkty widokowe, pozwalające na obserwację konstrukcji zejścia i platformy widokowej z niecodziennych perspektyw na tle plaży „Dubaj” i bezkresu Bałtyku.

Konstrukcja, technologie i wykończenia

Głównym elementem nośnym platformy widokowej, stabilizującym i usztywniającym konstrukcję, jest filar betonowy posadowiony na palach o wymiarach 4,6 x 4,6 m, zawierający w sobie szyb windowy. Winda przeznaczona dla transportu osób i towarów planowana jest na obciążenie 4000 kg lub przewozu maksymalnie 53 osób jednocześnie. Trzon ten stanowi podparcie dla monolitycznych, żelbetowych belek o wysokości około 4,6 m ze zbrojeniem sprężonym. Belki te rozpięte są w dwóch kierunkach. Po jednej stronie belki biegną poziomo w kierunku klifu, gdzie oparte zostaną ślizgowo na specjalnej płycie fundamentowej osadzonej na palach. Po drugiej stronie belki prowadzone będą pod skosem w dół równolegle do linii brzegowej i oparte także ślizgowo na monolitycznym fundamencie (palowanym) za linią muru oporowego. Główne belki nośne spinane będą elementami pośrednimi w układzie modularnym co 4,6 m dla zapewnienia sztywności poszczególnych ustrojów. Pomiędzy belkami głównymi ułożone będą prefabrykowane biegi schodów i spoczników szerokości 4 m oraz prefabrykowane stropy „filigran” o rozpiętości 6 m, tworzące główną płaszczyznę platformy widokowej. Schemat i idea konstrukcji pozwolą zredukować trudności lokalizacyjne posadowienia budowli i zrealizować wytyczne Urzędu Morskiego w Szczecinie.

Główna konstrukcja będzie wykonywana na miejscu ze specjalnie zaprojektowanej mieszanki betonowej z dodatkami do cementu, pozwalającymi uzyskać odpowiednią wytrzymałość konstrukcyjną, odporność na trudne warunki środowiskowe oraz jaśniejszy niż standardowy odcień betonu – piaskowo-biały. Trudność wykonania wiązać się będzie z prawdopodobnymi niedoskonałościami betonu wynikającymi z trudnych warunków lokalizacyjnych, przerw technologicznych itp. Aby zminimalizować takie ryzyko i ułatwić ich naprawy oraz maskowanie technicznych niedoskonałości, przyjęto, że otuliny zbrojenia na zewnętrznych płaszczyznach konstrukcji będą zwiększone o 3-4 cm w stosunku do normatywnych. Pozwoli to po rozszalowaniu betonów na skuwanie, śrutowanie i piaskowanie tych płaszczyzn. Będzie to wywołany sztucznie efekt erozji i patynowania materiału, jednak w swojej istocie będzie on naturalny dla otaczającego obiekt agresywnego środowiska plaży, wiatru, słońca i wody morskiej. Dla kontrastu, powierzchnie wewnętrzne balustrad, stropów i schodów będą prefabrykowane lub szlifowane i utwardzane chemicznie na gładko. Pozwoli to na łatwiejszą impregnację, utrzymanie czystości i bezpieczeństwo użytkowania. Elementy pochwytów balustrad, barierek zabezpieczających skarpę oraz wykończeń portali drzwi windowych planuje się wykonać ze stali nierdzewnej kwasoodpornej, lakierowanej proszkowo w kolorze betonu w strukturze „raptor”. W balustradach i pochwytach zintegrowane zostaną LED-owe źródła światła.

Promenada u podstawy klifu

Planuje się wykonanie nowej promenady u podstawy klifu w formie betonowej płaszczyzny przeznaczonej do ruchu pieszo-rowerowego. Promenada zintegrowana i prowadzona zostanie wzdłuż istniejącego betonowego muru oporowego chroniącego klif. Wykorzystane zostaną także istniejące zejścia. Promenadę projektuje się jako 4-metrowy pas, z lokalnymi poszerzeniami (dojście do toalety u podnóża klifu) i mini tarasem przy zejściu na plażę nr 4. Na zakończeniu promenady planuje się wykonanie dodatkowej platformy o nachyleniu maksymalnie 6%, umożliwiającej dostęp osobom z niepełnosprawnościami. Wzdłuż całej promenady usytuowano kilka siedzisk z impregnowanych bali drewnianych. Z promenady przy zejściu nr 5 zapewniony zostanie dostęp do windy, umożliwiającej bezproblemowe pokonanie wysokości 17 m przewyższenia klifu.

Zastosowane rozwiązania proekologiczne i energooszczędne

• Zastosowanie lokalnych materiałów – głównie betonu i kruszywa – pozwoli uniknąć konieczności transportu materiałów i technologii z odległych regionów kraju lub świata.
• Dzięki naszym decyzjom projektowym dotyczącym zastosowanych technologii- brak konieczności cyklicznych remontów, malowań, wymian materiałów okładzinowych.
• Beton stanowiący 90% tkanki budowlanej w planowanej inwestycji z czasem pokryje się naturalną patyną i niedoskonałościami powstałymi na skutek destrukcyjnego wpływu nieprzyjaznego środowiska morskiego (agresja chemiczna wody morskiej, powietrza, oddziaływanie siły wiatru wraz z piaskiem). Procesy te sprawią, że obiekt w okresie użytkowania z czasem będzie nabierał tylko mocniejszego charakteru, coraz bardziej integrując się z otaczającym go środowiskiem.
• Zbieranie wody deszczowej z powierzchni utwardzonych tarasów widokowych oraz placów i magazynowanie jej w zbiorniku retencyjnym na potrzeby utrzymywania czystości powierzchni utwardzonych oraz podlewania roślin i trawników na skwerze na szczycie klifu.
• Zastąpienie fontanny mającej tylko funkcję ozdobną na źródełko z filtrowaną wodą pitną.
• Zastosowanie rozwiązań sanitarnych z niskim zużyciem wody.
• Realizacja paneli fotowoltaicznych wraz z magazynem energii w budynku sanitariatów ogólnodostępnych. Wytworzona energia elektryczna posłuży do podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania i oświetlenia obiektu, czyniąc go obiektem zero-energetycznym.
• Zastosowanie niskoenergetycznych źródeł światła LED oświetlających platformy widokowe, iluminację obiektu oraz zintegrowanie ich w system zarządzania z czujnikami zmierzchu, natężenia ruchu itp.